FESS – najskuteczniejsza metoda leczenia zatok

Funkcjonalna Endoskopowa Operacja Zatok (z ang. FESS – Functional Endoscopic Sinus Surgery) stała się w ostatnich latach "złotym standardem" w leczeniu przewlekłych stanów zapalnych zatok przynosowych.
Założenia metody endoskopowej polegają na dokładnym usunięciu zmian w obrębie ujść zatok przynosowych (kompleks ujściowo-przewodowy), które są przyczyną zaburzeń wentylacji i drenażu zatok przynosowych. Dzięki zastosowaniu endoskopów optycznych możliwe jest precyzyjne usunięcie wszystkich zmian blokujących ujścia zatok przynosowych (m.in. polipów nosa) i wytworzenie szerokiego połączenia pomiędzy jamą nosa a zatokami przynosowymi.

Jaki jest cel zabiegu?

Zabieg operacyjny przeprowadza się u pacjentów z przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych, u których nie osiągnięto poprawy stanu zdrowia po leczeniu farmakologicznym.
Celem funkcjonalnej, endoskopowej operacji zatok przynosowych jest usunięcie przy pomocy endoskopu, w sposób małoinwazyjny, przewlekłych zmian zapalnych błony śluzowej ( np polipów) i anomalii anatomicznych z rejonu ujść zatok przynosowych do nosa. W wyniku zabiegu uzyskuje się szerokie połączenie zatok z jamą nosa co zapobiega lub opóźnia w czasie nawrót objawów przewlekłego zapalenia i pozwala na dostęp donosowych leków sterydowych do zatok.
Kwalifikacja do zabiegu następuje na wizycie konsultacyjnej, na której szczegółowo jest analizowany stan miejscowy, wyniki badań obrazowych w korelacji z objawami zgłaszanymi przez pacjenta. Wówczas powinny zostać rozwiane wszystkie Twoje wątpliwości dotyczące zabiegu, omówione ryzyko ewentualnych komplikacji i szczegółowo kolejne etapy zabiegu.

Wskazania do zabiegu:

• przewlekłe zapalenie zatok przynosowych z lub bez polipów,
• torbiele, kostniaki i śluzowiaki zatok przynosowych,
• anomalie anatomiczne mogące predysponować do częstszych infekcji,
• grzybnie,
• ciała obce (np. materiał stomatologiczny przemieszczony do światła zatok),
• zmiany podejrzane nowotworowo.

Przygotowanie do zabiegu:

• przyjmowanie leków donosowych i doustnych ściśle wg zaleceń lekarza,
• przed operacją niezbędne będzie wykonanie badania ogólnego krwi (morfologii), układu krzepnięcia (APTT, INR), poziomu elektrolitów (Na+, K+) oraz ocena grupy krwi pacjenta. Jeśli wyniki powyższych badań będą odbiegać istotnie od normy zabieg należy przesunąć w czasie do momentu wyrównania parametrów krwi,
• nie należy stosować leków rozrzedzających krew lub wydłużających czas krzepnięcia co najmiej 7 dni przed zabiegiem ( m.in. Acard, Polocard, Nurofen, Ibufen, Aspirin, Pyralgina, Ketonal, . Plavix, Zyllt, Areplex, Clopidix, Grepid), warfarynę (Warfarin), prasugrel (Efient), acenokumarol (np. Sintrom, Acenocumarol, Syncumar). Jeśli wyżej wymienione leki przyjmujesz na stałe- skontaktuj się z Twoim lekarzem internistą, który zmieni je na „bezpieczne” odpowiedniki,
• na 14 dni przed zabiegiem nie należy również przyjmować preparatów zawierających miłorząb japoński (Ginko Biloba), olej lniany, tran z wątroby dorsza, czosnek, imbir, żeń-szeń, dziurawiec czworoboczny, kwasy tłuszczowe Omega-3, witaminę A i E w dużych dawkach,
• w przypadku współistnienia innych chorób ogólnych (nadciśnienia tętniczego, choroby serca i naczyń wieńcowych, choroby płuc, astma oskrzelowa, gruczołu tarczowego, cukrzycę, zaburzenia krzepnięcia, niedokrwistość itd.) lub przebyłeś poważną chorobę (np. zawał mięśnia sercowego, gruźlicę) upewnij się wcześniej u swojego lekarza, czy Twój aktualny stan zdrowia pozwoli przeprowadzić zabieg w znieczuleniu ogólnym (narkozie). Lekarz pierwszego kontaktu, zgodnie z potrzebą przed zabiegiem operacyjnym, może skorygować leczenie współistniejących chorób.

W dniu zabiegu:

• pacjent zgłasza się w wyznaczonym dniu na czczo ( o najmniej 6 godz bez jedzenia i picia) z wynikami badań krwi i badań obrazowych, ew. z konsultacjami specjalistów o braku przeciwwskazań do znieczulenia ogólnego.

Hospitalizacja:

• czas hospitalizacji 1-2 dni,
• odbiór pacjenta przez osobę trzecią.

Zalecenia po zabiegu:

• sukces operacji czynnościowej zatok (FESS) zależy w dużym stopniu od prawidłowego przygotowania się do operacji oraz rzetelnego przestrzegania zaleceń pooperacyjnych,
• systematyczne przyjmowanie leków sterydowych miejscowych i ogólnych,
• płukanie jam nosa i zatok (dzbanek Rhinohorn),
• nawilżanie i natłuszczanie błony śluzowej nosa ( roztwory hipotoniczne wody morskiej, maści z Vit A, maśc tranowa, Nozoil),
• zgłaszanie się na wizyty kontrolne w wyznaczonych terminach, na których lekarz oczyszcza nos ze skrzepów , które opóźniają gojenie,
• zaprzestanie palenia papierosów- palenie tytoniu może poważnie wpłynąć na wynik zabiegu operacyjnego w obrębie zatok przynosowych. Palenie stymuluje powstawanie zrostów i blizn oraz pogarsza gojenie. Z tego powodu lepiej zaprzestać palenia na 3-4 tygodnie przed zabiegiem oraz w kolejnych tygodniach po zabiegu).